People are exposed to volatile substances by inhalation, skin contact or oral intake, because these are widely used in industry. In recent years these substances are abused for their euphoric effects, especially thinner. Among these substances, thinner is the choice of the young people with low socioeconomic level and familial problems due to the expense, hardness to find and illegality of other drugs. In addition, many more are unwillingly exposed to these substances at work. So it’s becoming more important to find out the effects of thinner inhalation on nasal mucosa. This experimental study was performed to evaluate the effects of thinner on the nasal mucosa. Four groups were dispersed due to inhalation periods. Exposure periods of the first, second, third and fourth groups were 1 week, 3 weeks, 4 weeks and 5 weeks respectively. Thinner inhaled animals lost weight within weeks. Loss of weight in the third group was found to be statistically significant compared to other groups and controls (p<0.05). Central nervous system toxicity was observed in the thinner inhaled groups. Inflammatory response which was most prominent in the first group decreased within weeks. But in comparison with other groups, the difference was statistically not significant (p>0.05). Squamous metaplasia, epithelial stratification and budding were formed by the first week; but no statistically significant increase was detected till the end of the 5th week (p>0.05). Epithelial villous hypertrophy appeared in the second group and became significantly prominent during following weeks in other groups as well (p<0.01). In conclusion, villous formations, budding, stratifications which are different forms of epithelial hyperplasia; and squamous metaplasia were observed in the nasal mucosa which exposed to thinner. So it was shown that thinner is harmful for the nasal mucosa as well as for the other organs of the respiratory system.

ÖZET

Sanayide yaygın olarak kullanılmaları nedeniyle imalattan günlük yaşama, birçok aşamada insanlar uçucu çözücülere inhalas-yon, deri ve oral yol ile maruz kalmaktadırlar. Son yıllarda bu maddelerin özellikle de tinerin uyuşturucu amaçlı kullanılması söz konusu olmuştur. Diğer uyuşturucu maddelerin pahalı, temininin zor ve kullanımının yasak olması nedeniyle, daha çok sosyoekonomik düzeyi düşük ve ailevi problemleri olan gençler tarafından tiner tercih edilmektedir. Ayrıca bazı meslek gruplarında çalışan kişiler istemsiz olarak bu maddeye maruz kalmaktadırlar. Bu yüzden tinerin nazal mukoza üzerindeki etkilerini araştırmak giderek önem kazanmaktadır. Bu deneysel çalışma, tiner inhalasyonunun burun mukozası üzerinde oluşturduğu etkileri araştırmak amacı ile yapıldı. Çalışma grubu tiner inhalas-yon sürelerine göre 4 gruba ayrıldı: 1., 2., 3. ve 4. gruplar sırasıyla 1, 3, 4 ve 5 hafta süre ile izlendi. Tiner inhalasyonuna maruz kalan hayvanlarda zamanla kilo kaybı görüldü. 4. grupta kilo kaybı diğer gruplarla ve kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Çalışma grubunda merkezi sinir sistemi üzerinde toksik etki oluştuğu gözlendi. 1. grupta en belirgin olan inflamatuar yanıtın ilerleyen haftalarda azaldığı, ancak; istatistiksel olarak diğer gruplarla ve kontrol grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı fark olmadığı saptandı (p>0.05). 1. haftadan itibaren skuamöz metaplazi, epitelial stra-tifikasyon ve tomurcuklanma gözlendi. Ancak 5. hafta sonuna kadar olan dönemde bu bulgularda istatistiksel olarak anlamlı artış tespit edilmedi (p>0.05). Epitelde villöz hipertrofi 2. grupta ortaya çıktığı, diğer gruplarda anlamlı bir artış gösterdiği belirlendi (p<0.01). Sonuç olarak, tiner inhalasyonuna maruz kalan burun mukozalarında skuamöz metaplazi ve epitelial hiperp-lazinin değişik formları olan stratifikasyon, tomurcuklanma ve villöz oluşumlar gözlenmiştir. Buna göre tinerin, diğer solunum sistemi organlarında olduğu gibi burun mukozası üzerinde de ir-ritasyon yaptığı gösterilmiştir.

Keywords: Thinner, nasal mucosa, toxicity.